تودههای سر و گردن به هر نوع گرهای یا تجمع سلولی اشاره دارد که در منطقه سر و گردن فرد قابل لمس یا قابل مشاهده باشد. این تودهها ممکن است به دلایل مختلفی از جمله التهاب، تورم، آسیب یا تغییرات سلولی ناشی از بیماریهای خاص ایجاد شوند. همچنین، تودههای سر و گردن ممکن است خوش خیم یا بد خیم باشند و نیازمند بررسی توسط پزشک برای تشخیص و درمان مناسب باشند.
توده گردنی با رشد آهسته ولی پیوسته
انواع تودههای سر و گردن
تودههای سر و گردن میتوانند از انواع مختلفی باشند. در زیر، تعدادی از انواع شایع تودهها در سر و گردن ذکر شده است:
📌 تودههای لنفاوی
📌 تودههای تیروئید
📌 تودههای دهان و لب
📌 تودههای پاراتیروئید
📌 تودههای خوشخیم یا بدخیم پوست و بافتهای نرم
بیشتر بخوانید: متاستازی های گردنی
علائم وجود توده های سر و گردن
تودههای سر و گردن میتوانند به علائم مختلفی منجر شوند، ولی علائم و نشانهها به نوع و مشخصات توده بستگی دارند. در ادامه این مطلب برخی از علائم شایع مرتبط با تودههای سر و گردن را ذکر خواهیم کرد:
تورم و قابل لمس: اگر تودههای سر و گردن باعث تورم محلی میشوند، میتوان آن را لمس کرد و حجم بیشتری در مقایسه با بافت اطراف دارند.
درد: تودههای بزرگتر یا آنهایی که بر روی عصبها و بافتهای اطراف فشار وارد می کنند، میتوانند موجب درد و تحریک محلی شوند. درد میتواند مداوم یا تشدید شده باشد. یا اینکه بلع فرد با درد و ناراحتی همراه باشد.
تغییر در قدرت و عملکرد بدن: تودههایی که فشار روی عصبها یا عروق اطراف دارند، ممکن است به نقصان قدرت عضلات، تنبلی، کاهش حس و تغییرات در عملکرد بخشی از بدن منجر شوند. به طور مثال : مشکل شنوایی یا گوش درد در همان سمت توده گردن ایجاد میشود.
تغییر در شکل ظاهری: تودهها ممکن است باعث تغییر در شکل و ظاهر سطح خارجی پوست شوند. اگر تودهها در نزدیکی سطح پوست قرار داشته باشند، ممکن است به صورت ضایعه یا زخم ظاهر شوند.
تغییرات صوتی و گفتاری: تودههایی که در نزدیکی حنجره یا راه هوایی قرار دارند، میتوانند باعث تغییر در صدا و گفتار شوند. که شامل صدای خشک، تغییر در طنین صدا یا دشواری در گفتار باشد.
تداوم وجود برآمدگی: توده بیش از دو تا سه هفته طول میکشد و یا توده بزرگتر میشود و یا حتی ممکن است کوچکتر شود اما کاملاً از بین نمیرود.
کاهش وزن بی دلیل: گاهی کاهش وزن بیدلیل میتواند از نشانههای وجود توده در سر و گردن باشد.
اختلال در تنفس: در برخی موارد وجود توده در سر و گردن موجب گرفتگی و انسداد بینی در یک طرف بینی میشود.
خونریزی: خونریزی از بینی و حفره دهان و همچنین سرفههای همراه با خون از دیگر علائم این نوع تومورها است.
بیشتر بخوانید: بهترین جراح آندوسکوپی سینوس
علت ایجاد تودههای سر و گردن
توده های گردن در بزرگسالان شایع است و می تواند به دلایل زیادی رخ دهد. ممکن است به دلیل عفونت ویروسی یا باکتریایی، توده گردن ایجاد شود. عفونت گوش یا سینوس، عفونت دندان، گلودرد استرپتوکوکی، اوریون یا گواتر ممکن است باعث ایجاد توده گردن شود. اگر توده گردن ناشی از عفونت است، با از بین رفتن عفونت باید به طور کامل از بین برود.
تودههای سر و گردن ممکن است به دلیل عوامل متعددی ایجاد شوند. در ادامه، تعدادی از علل شایع برای ایجاد توده در سر و گردن ذکر شده است:
التهاب و عفونت: عفونتهای باکتریایی یا ویروسی مانند تومورهای عفونی، آبسهها، آبسه لنفاوی، آبسه دندانی و سل میتوانند باعث ایجاد تودههای سر و گردن شوند.
تورم لنفاوی: یک نوع سرطان لنفاوی، میتواند منجر به ایجاد تودههای لنفومی در نقاط مختلف سر و گردن شود. این تودهها معمولاً با تورم و بزرگ شدن گرههای لنفاوی همراه هستند.
تشکیل کیست: کیستها، معمولاً به علت تجمع مایعات یا بافتهای غیرطبیعی داخل ساختارهای سر و گردن، شکل میگیرند. مانند: کیست لنفاوی، کیست دندانی و کیست پاراتیروئیدی است.
تودههای خوشخیم: برخی از تودههای سر و گردن مانند لیپوم، همانژیوم، قلمداد و فیبروما ممکن است خوشخیم باشند و به صورت تودههای نرم و متحرک در نقاط مختلف سر و گردن شکل بگیرند.
تودههای بدخیم: سرطانهای سر و گردن میتوانند تودههای بدخیمی ایجاد کنند. مانند: سرطان پوست، سرطان تیروئید، سرطان لنفاوی، سرطان مخاط دهان و سرطان بینی و سینوسها.
تشکیل تودههای چربی: گاهی اوقات، تودههای چربی و لیپوسارکوما میتوانند در سر و گردن شکل بگیرند.
مصرف طولانی مدت تنباکو (سیگار، سیگار برگ، تنباکوی جویدنی یا انفیه) و مصرف الکل دو عامل شایع سرطان های دهان، گلو، جعبه صدا و زبان هستند. یکی دیگر از عوامل خطر رایج برای سرطان های گردن، گلو و دهان، عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. عفونت HPV معمولا از طریق جنسی منتقل می شود. HPV که در دهان و گلو یافت می شود “HPV دهانی” نامیده می شود. برخی از انواع پرخطر عفونت HPV دهان می توانند باعث سرطان سر و گردن شوند.
بیشتر بخوانید: تومورهای لب ها و حفره دهان
تشخیص تودههای سر و گردن
تشخیص توده در سر و گردن معمولاً توسط پزشک انجام میشود و شامل مراحل زیر میباشد:
✅ پزشک شروع به جمعآوری سوابق پزشکی شما از جمله علائم و نشانههایی که تجربه میکنید و مدت زمان ظهور آنها، عوامل تسریعکننده یا تشدید کننده علائم، سوابق بیماریهای قبلی و سابقه خانوادگی خواهد کرد.
✅ پزشک بررسی بدنی دقیقی از ناحیه سر و گردن شما انجام میدهد. او ممکن است لمس و بررسی تودهها، گرههای لنفاوی و سایر عوارض جسمی را انجام دهد.
✅ برای تشخیص دقیقتر و مشخص کردن مشخصات توده، ممکن است پزشک از روشهای تصویربرداری استفاده کند. این شامل انجام اشعه ایکس، سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری میشود.
✅ بسته به نوع مشکل، پزشک ممکن است آزمایشهای تشخیصی مانند بیوپسی (استخراج نمونه بافت)، سیتولوژی (بررسی سلولها تحت میکروسکوپ)، آزمایش خون، آزمایشات مولکولی و آزمایشات متخصصان دیگر را تجویز کند.
با توجه به مشخصات هر بیمار و توده مشکوک، تشخیص نهایی و برنامه درمانی توسط پزشک تعیین میشود. بهترین راه برای تشخیص دقیق توده در سر و گردن، مراجعه به پزشک متخصص است.
بیشتر بخوانید: تومورهای بزاقی
توده خیلی بزرگ در گردن
درمان تودههای سر و گردن
درمان توده در سر و گردن بستگی به نوع و ماهیت توده، بزرگی آن، موقعیت قرارگیری و عوارض مرتبط با آن دارد. در ادامه، تعدادی از روشهای درمانی متداول برای توده در سر و گردن را ذکر میکنم:
مشاهده و پایش: برخی از تودههای سر و گردن که خوشخیم هستند و عوارض چشمگیری ایجاد نمیکنند، ممکن است تنها نیاز به مشاهده و پایش داشته باشند. در این حالت، پزشک ممکن است توده را با انجام آزمونهای تصویری منظم مشاهده کند و در صورت تغییرات نامطلوب، تصمیمگیری درباره درمان اتخاذ کند.
جراحی: در برخی موارد، جراحی برای برداشتن توده ممکن است مورد نیاز باشد. این روش معمولاً برای تودههای بدخیم تودههای بزرگ، تودههایی که عوارض جدی ایجاد میکنند و تودههایی که شکل گیری درونی دارند (مانند کیستها) استفاده میشود. جراحی میتواند شامل برداشت کامل توده یا بخشی از آن باشد.
رادیوتراپی: رادیوتراپی استفاده از پرتوهای با انرژی بالا برای تخریب سلولهای توده است. این روش ممکن است به عنوان درمان اصلی یا به عنوان تکمیلی پس از جراحی استفاده شود. رادیوتراپی میتواند برای تودههای بدخیم، تودههایی که قابلیت جراحی ندارند یا برای کاهش اندازه توده قبل از جراحی استفاده شود.
شیمیدرمانی: شیمیدرمانی استفاده از داروها برای کشتن سلولهای توده است. این روش معمولاً برای تودههای خبیث استفاده میشود و میتواند به صورت تکی یا در ترکیب با سایر روشهای درمانی مورد استفاده قرار گیرد.
درمانهای ترکیبی: برخی از تودههای بدخیم سر و گردن ممکن است به عامل خاصی حساس باشند، مانند هورمونها یا داروهای خاص. در این موارد، درمانهای ترکیبی با استفاده از داروها یا ترکیبات دارویی خاص میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
بیشتر بخوانید: تومورهای خوش خیم گردن
چه زمانی بخاطر وجود توده سر و گردن باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر توده در گردن شما بیش از دو تا سه هفته طول بکشد، به پزشک و یا متخصص گوش، حلق و بینی یا گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. این یک توده گردن پایدار است، به این معنی که توده از بین نرفته است. همچنین اگر مطمئن نیستید که چه مدت توده گردن داشته اید، باید به پزشک مراجعه کنید زیرا توده گردن شما ممکن است به این معنی باشد که شما یک مشکل پزشکی جدی دارید. اگر هر یک از علائم سر و گردن ذکر شده در بالا را دارید، علاوه بر توده گردن، باید فورا به پزشک مراجعه کنید. ممکن است سرطان نباشد، اما باید مورد ارزیابی قرار بگیرید. پزشک شما در مورد هر گونه آزمایش مورد نیاز برای تشخیص توده گردن و مراقبت های بعدی شما صحبت خواهد کرد.
جراحی توده در قسمت پایین گوش
نتیجه گیری
تودههای سر و گردن میتوانند نشانهای از مشکلات مختلفی باشند که نیازمند ارزیابی دقیق و درمان مناسب توسط پزشک هستند. اگر فرد هر گونه تودهای در این منطقه را تشخیص دهد، مهم است که به سرعت به پزشک مراجعه کند تا علت این توده بررسی شده و درمان مناسب اعمال شود. این اقدام میتواند به جلوگیری از تشدید مشکل و حفظ سلامتی فرد کمک کند.
سلام .پدرم غده ای دارد دقیقا به همین شکل صفحه شما که در بالا قرار داده شده است.
البته اول به اندازه یه فندق بود که در طول یک سال به اندازه شکل بالا شده.
متاسفانه هر چقدر اصرارمیکنیم به دکتر مراجعه نمیکند.
پیشنهاد شما برای جلوگیری از بزرگتر شدن این غده چیه؟
خواهش میکنم جواب بدید.
ممنون
سلام
متاسفانه چه خوشخیم و چه بدخیم چاره ای جز جراحی ندارد و روز به روز خطر جراحی افزوده خواهد شد
سلام دکتر مدتی است وقتی گردن خم میکنم بالا غذه تیروعید گردی شکله و خیلی ام سفته با تکات دادن زیاد فک ام درد مبگره دلیلش چیه عفونت یا غده
سلام. بهتر است سونوگرافی انجام دهید. بنظر جای نگرانی ندارد
سلام دکتر پارسال پشت سر من یه غده زد درد چندانی هم نداره تا وقتی بهش دست نمیزنم دکتر عمومی گفت چیزی نیس احتمالا کیسته منم پیگیری نکردم ولی اخیرا سردردام شدید شده میخواستم بدونم مربوط به غده میشه یا نه ممنون
سلام.
بعید است ولی جهت معاینه به پزشک متخصص مراجعه شود.
سلام
آقای دکتر پسرم ۱۷ساله هستش چند سالی میگه مامان این توده استخوانی شکل در پس سر در نزدیگی آخرین مهره گردن لمس میکنم درد داره جدیداً گوشش کیب میشه بعضی روزها میشه راهنمایی کنید آدرس مطب لطفاً برام ارسال کنید شهرستانم
سلام آدرس مطب خدمت شما: تهران، سعادت آباد، میدان کاج، ابتدای سرو شرقی، پلاک ۷۸، ساختمان سعادت، واحد ۴
۲۲۰۸۹۷۵۸ – ۰۲۱-۲۲۰۷۹۶۲۴
از قبل با مطب تماس بگیرید و نوبت بگیرید
سلام اقای دکترمن چندین سال هس یه چیزسفت واندازه گردو رو سرم هست سالهاست که اصلااذیت نمیکردالان دو روزهس دردداره وقرمزهم هست این چیه؟
سلام.
بنظر بهتر است بررسی و ور فرصتی برداشته شود