تورم غدد لنفاوی به چه علت اتفاق می افتد؟

تورم غدد لنفاوی (که به آن لنفادنوپاتی نیز گفته می‌شود) به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن غدد لنفاوی بزرگ‌تر از اندازه طبیعی خود می‌شوند. غدد لنفاوی که بخشی از سیستم لنفاوی بدن هستند، به عنوان فیلترهایی برای ذرات خارجی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها عمل می‌کنند و نقش مهمی در پاسخ ایمنی بدن دارند.

تورم غدد لنفاوی چیست؟

تورم غدد لنفاوی معمولاً زمانی رخ می دهد که بدن شما در حال مبارزه با عفونت است. لنفادنوپاتی یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از یک بیماری یا وضعیت پزشکی است. علاوه بر عفونت ها، تورم این غدد می‌تواند ناشی از بیماری‌های خودایمنی، برخی داروها و سرطان باشد. غدد لنفاوی نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن دارند. این اندام های کوچک لوبیایی شکل در سرتاسر بدن وجود دارند. آنها وظیفه دارند مهاجمان خارجی (مانند باکتری ها و ویروس ها) را از مایع لنفاوی در گردش پیدا کنند سپس آنها را با سلول های ایمنی به نام لنفوسیت از بین می برند. هنگامی که این اتفاق می افتد، التهاب متعاقب آن باعث می شود اندام ها متورم شوند، اغلب با درد یا حساسیت. هنگامی که متوجه تورم غدد لنفاوی شدید که از بین نمی روند یا با علائم دیگر رخ نمی دهند، با پزشک خود مشورت کنید. بر اساس محل تورم، علل احتمالی را بررسی کرده و آزمایش‌های مناسب را تجویز می‌کنند. در این مقاله به بررسی علائم و علل تورم غدد لنفاوی می پردازیم.

علل تورم غدد لنفاوی

غدد لنفاوی، بیشترین غدد بدن افراد را تشکیل داده اند و بعضی از این غده ها به دلایل مختلفی در داخل شکم احساس نمی شوند، اما گاهی این غدد بزرگ و متورم می‌شوند. تورم غدد لنفاوی می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، از جمله:

بیماری های عفونی مانند گلو و عفونت های حلقوی که منجر به بزرگ شدن گره های لنفاوی در ناحیه گردن می شوند.

التهاب ناحیه تناسلی، باعث ایجاد گره های لنفاوی در کشاله ران می شود.

برخی بیماری ها مانند سل، HIV، تب، عفونت های ویروسی، بیماری های باکتری و انگلی و بعضی از بیماری های روحی مانند لوپوس اریتماتوز، باعث افزایش گره های لنفاوی می شوند.

مصرف برخی داروها می‌توانند باعث تورم غدد لنفاوی شوند.

علائم لنفادنوپاتی

علائم لنفادنوپاتی (همچنین به عنوان آدنوپاتی شناخته می شود) می تواند بر اساس مکان، شدت و علت زمینه ای متفاوت باشد. گاهی اوقات تورم به قسمت خاصی از بدن محدود می شود یا بر غدد لنفاوی در سراسر بدن تأثیر می گذارد.

برخی از موارد لنفادنوپاتی ممکن است تحت بالینی باشند (به اندازه کافی شدید نیستند که علائم قابل مشاهده را ایجاد کنند). برخی دیگر ممکن است شدید باشند و باعث درد شدید همراه با تورم بد شکل شوند.

علائم همراه با تورم غدد لنفاوی

علائم همراه با تورم غدد لنفاوی (همچنین به عنوان آدنوپاتی شناخته می شود) می‌تواند بر اساس مکان، شدت و علت زمینه ای متفاوت باشد. گاهی اوقات تورم به قسمت خاصی از بدن محدود می شود یا بر غدد لنفاوی در سراسر بدن تاثیر می گذارد.

برخی از موارد لنفادنوپاتی به اندازه کافی شدید نیستند که علائم قابل مشاهده را ایجاد کنند. برخی دیگر ممکن است شدید باشند و باعث درد شدید همراه با تورم بدشکل شوند.

علائم شایع تورم غدد لنفاوی

• تورم، قرمزی و گرما در محل غدد لنفاوی
• حساسیت یا درد هنگام لمس
• تب
• سردرد
• خستگی
• کسالت (احساس ناخوشی عمومی)
• علائم دیگر، مانند کاهش وزن غیرقابل توضیح یا تعریق شبانه، ممکن است بر اساس علت زمینه ای رخ دهد.

ویژگی های غدد لنفاوی متورم نیز می تواند متفاوت باشد. برخی ممکن است سخت یا لاستیکی باشند، در حالی که برخی دیگر می توانند ثابت یا متحرک باشند. بقیه هنوز هم ممکن است جدا و شل یا مات و چسبیده به هم باشند. این تغییرات می تواند علت زمینه ای آن را مشخص کند. حتی وجود یا عدم وجود درد می تواند چیزهای زیادی در مورد علل احتمالی تورم نمایان کند. به عنوان مثال، لنفادنوپاتی ناشی از HIV معمولاً بدون درد است. لنفادنوپاتی ناشی از عفونت های حاد تنفسی فوقانی اغلب حساس یا دردناک است.

لنفادنوپاتی بر اساس مکان

یک فرد معمولی حدود ۶۰۰ غدد لنفاوی دارد که در نقاط کلیدی در سراسر بدن خود جمع شده اند. این خوشه ها بر اساس مکانشان طبقه بندی می شوند، از جمله:

• زیر بغل (در زیر بغل)
• دهانه رحم (در گردن)
• اینگوینال (ناحیه کشاله ران)
• ماستوئید (زیر هر گوش)
• مدیاستنال (بخش مرکزی قفسه سینه)
• اکسیپیتال (پشت سر)
• پوپلیتئال (پشت زانو)
• ساب فکی (زیر فک)
• فوق ترقوه (بالای استخوان ترقوه)

انواع تورم غدد لنفاوی

تورم غدد لنفاوی می‌تواند به چند دسته تقسیم شود، که هر کدام بر اساس علت و مکان تورم متفاوت هستند. در اینجا انواع اصلی تورم غدد لنفاوی آورده شده است:

 تورم موضعی

تورم در یک ناحیه خاص از بدن رخ می‌دهد. این نوع معمولاً به دلیل عفونت‌های موضعی یا آسیب در نزدیکی آن ناحیه ایجاد می‌شود. به طور مثال:

گردن: ناشی از عفونت‌های تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی یا گلودرد استرپتوکوکی.

زیر بغل: می‌تواند به دلیل عفونت‌های پوستی یا آسیب‌های موضعی در ناحیه بازو یا پستان باشد.

کشاله ران: معمولاً به دلیل عفونت‌های تناسلی یا آسیب‌های پا است.

تورم عمومی

تورم در چندین ناحیه غدد لنفاوی بدن رخ می‌دهد. این نوع معمولاً نشان‌دهنده وجود بیماری‌های سیستمیک است. که شامل: عفونت های ویروسی، بیماری‌های خودایمنی، بیماری‌های لنفوم و لوسمی هستند.

تورم واکنشی

غدد لنفاوی در پاسخ به عفونت یا التهاب در نزدیکی خود متورم می‌شوند. این نوع معمولاً خوش‌خیم و موقتی است.

تورم نئوپلاستیک

تورم ناشی از وجود سلول‌های سرطانی در غدد لنفاوی است. این نوع می‌تواند به دلیل سرطان‌های اولیه سیستم لنفاوی یا متاستاز سرطان‌های دیگر باشد.

تورم التهابی

تورم به دلیل واکنش التهابی در پاسخ به عوامل مختلف، از جمله عفونت‌ها، واکنش‌های دارویی یا بیماری‌های التهابی رخ می‌دهد.

تشخیص تورم غدد لنفاوی

علل شایع تورم غدد لنفاوی ناشی از عفونت های باکتریایی و ویروسی هستند که خطرناک و نگران کننده به شمار نمی آیند.

در اغلب موارد، پس از مصرف برخی ازداروها، غدد به مدت یک هفته به حالت طبیعی خود بازمی گردند، در موارد دیگر پزشک غده ها و پرونده پزشکی بیمار را بررسی می کند، سپس آزمایشات لازم  را برای تشخیص نهایی تجویز می کند. در برخی از موارد نادر، پزشک نمونه ای از غده می گیرد و به آزمایشگاه می فرستد.

لنفادنوپاتی اغلب با ظاهر آن قابل تشخیص است. تشخیص علت زمینه ای موضوع دیگری است. گاهی اوقات برای مشخص کردن علت دقیق تورم نیاز به زمان و صبر است.

پزشک شما با بررسی سابقه پزشکی شما شروع می‌کند تا ببیند آیا شما دارای عوامل خطر برای هر بیماری یا وضعیت پزشکی هستید یا خیر. این شامل بررسی سابقه خانوادگی و داروهایی است که ممکن است مصرف کنید.همچنین پزشک شما یک معاینه فیزیکی برای مشخص کردن ماهیت علائم شما انجام می دهد.

بر اساس یافته‌های اولیه، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای مشاهده علائم عفونت، خودایمنی، التهاب یا سرطان تجویز کند. این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• شمارش کامل خون (CBC): این آزمایش خون می تواند طیف گسترده ای از اختلالات از جمله کم خونی، عفونت و لوسمی را بر اساس ترکیب سلول های خون شما تشخیص دهد.
• پروتئین واکنشی C (CRP) و سرعت رسوب گلبول های قرمز (ESR): هر دوی این تست ها می توانند التهاب عمومی را تشخیص دهند.
• تست های آنتی بادی: این آزمایش های مبتنی بر خون می توانند عفونت های ویروسی یا باکتریایی مانند HIV یا COVID را بر اساس پروتئین های ایمنی خاص بیماری به نام آنتی بادی ها تشخیص دهند.
• آزمایش آنتی بادی ضد هسته ای (ANA): این یکی از چندین آزمایش است که برای تعیین اینکه آیا شما یک اختلال خود ایمنی دارید یا خیر.
• آزمایش نشانگر تومور: این یکی از چندین آزمایشی است که برای تشخیص علائم سرطان استفاده می شود، مانند آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) که در مواقع مشکوک بودن به سرطان پروستات استفاده می شود.
• آزمایش‌ها و روش‌های دیگری ممکن است بر اساس علت مشکوک تجویز شوند. این ممکن است شامل کشت های آزمایشگاهی برای تشخیص عفونت های باکتریایی، ویروسی یا قارچی باشد. مطالعات تصویربرداری مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) می تواند تومورها یا سایر غدد لنفاوی متورم داخل بدن را بررسی کند. اگر مشکوک به سرطان باشد، بیوپسی از غدد لنفاوی ممکن است توصیه شود

زمان مراجعه به یک پزشک

نتیجه گیری

تورم غدد لنفاوی نشانه‌ای مهم از وجود عفونت‌ها یا بیماری‌های دیگر در بدن است. شناسایی و درمان به موقع علت زمینه‌ای این تورم می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی‌تر کمک کند و به بهبود سریع‌تر بیمار منجر شود. انواع مختلف تورم غدد لنفاوی نشان‌دهنده تنوع گسترده‌ای از علل و شرایط بالینی هستند. تشخیص دقیق نوع تورم و علت زمینه‌ای آن از طریق معاینه بالینی، آزمایش‌های خون، تصویربرداری و بیوپسی بسیار مهم است. این تشخیص به پزشکان کمک می‌کند تا درمان مناسبی را برای هر بیمار انتخاب کنند و از عوارض جدی‌تر جلوگیری نمایند.