جراحی اختلالات جمجمه چه مزایایی دارد؟

جراحی اختلالات جمجمه و صورت برای بسیاری افراد و کودکانی که با ناهنجاری‌های جمجمه یا صورت متولد شده اند یا بعداً دچار آن شده اند، انجام می‌شود. جراحی همچنین ممکن است بر روی فردی انجام شود که در یک تصادف دچار آسیب شده است یا دارای یک بیماری غیر مادرزادی مانند تومور یا اختلالات رشد عروق خونی است. در این مقاله به طور کامل جراحی مشکلات جمجمه را بررسی خواهیم کرد.

جراحی اختلالات جمجمه چیست؟

روش‌های درمانی مختلفی برای اختلالات و ناهنجاری‌ها جمجمه وجود دارد که بسته به علت و شدت اختلال، متفاوت خواهد بود. یکی از این روش های درمانی جراحی است.

جراحی تغییر شکل جمجمه معمولاً به دلیل زیبایی شناسی انجام می‌شود، اما ممکن است مزایای عملکردی نیز داشته باشد، مانند بهبود بینایی، شنوایی، تنفس یا عملکرد مغز. 

تغییر شکل جمجمه یک روش پیچیده و ظریف است که به یک جراح ماهر و با تجربه و همچنین یک تیم چند رشته ای از متخصصان نیاز دارد. خطرات و مزایای تغییر شکل جمجمه باید قبل از تصمیم به انجام این جراحی به دقت سنجیده شود.

جراحی جمجمه به مجموعه ای از روش های جراحی که شامل جمجمه و صورت می‌شود اشاره دارد. اکثر بیماران دارای شرایط رشدی یا مادرزادی مانند شکاف لب یا شکاف کام و سندرم‌هایی هستند که نواحی صورت اطراف چشم‌ها، گوش‌ها یا فک را تحت تاثیر قرار می دهد.

بیشتر بخوانید: جراحی زیبایی جمجمه سر

کاربرد جراحی اختلالات جمجمه

جراحی جمجمه و صورت ممکن است برای درمان آسیب‌های ناشی از تروما در صورت یا جمجمه یا بازسازی پس از تومور نیز استفاده شود. در همه موارد، هدف بازگرداندن ظاهر و عملکرد طبیعی به صورت کودک یا بزرگسال است.

جراحی اختلالات جمجمه ممکن است در بیماری‌ها و شرایط مختلفی مورد استفاده قرار بگیرد، از جمله:

کرانیوسینوستوزیس: این بیماری یک نقص نادر و مادرزادی است که در آن استخوان‌های جمجمه نوزاد زودتر از زمان طبیعی به هم جوش می‌خورند. این می‌تواند بر شکل و عملکرد نه تنها جمجمه، بلکه بر مغز نیز تأثیر بگذارد. بنابراین با انجام جراحی می‌توان این اختلال را بهبود بخشید و عملکرد مغز فراهم کند.

تومورهای جمجمه: جراحی ممکن است برای برداشتن تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در جمجمه که ممکن است فشار و آسیب به بافت‌های مغزی را ایجاد کنند، استفاده شود.

برداشت بافت اضافه:بیماران همچنین می توانند با مناطقی از رشد بیش از حد استخوان یا خار که معمولا مادرزادی هستند مراجعه کنند. اینها به عنوان استئوما شناخته می شوند و عموماً خوش خیم هستند. درمان معمولاً شامل کندن نواحی رشد بیش از حد استخوان است.

اختلالات ترکیبیاتی: برخی از اختلالات ترکیبیاتی مانند اختلالات آناتومیک یا بیماری‌های ارثی ممکن است نیاز به جراحی جمجمه داشته باشند تا بهبودی در ساختار جمجمه و عملکرد مغز فراهم شود.

جراحی ترمیمی: در مواردی که شکل ظاهری جمجمه به علت آسیب یا حادثه مختل شده باشد، جراحی ترمیمی ممکن است انجام شود تا بهبودی در ساختار و عملکرد جمجمه و مغز فراهم شود.

سایر شرایط: جراحی جمجمه ممکن است در موارد دیگری نیز کاربرد داشته باشد، مانند اختلالات تکاملی جمجمه، فشار زیاد بر مغز، یا برخی عوارض جانبی از جراحی‌های دیگر.

مزایای جراحی اختلالات جمجمه

تکنیک‌های جراحی جمجمه ممکن است برای درمان شرایط فوری و تهدیدکننده زندگی و همچنین روش‌های مهم بازسازی «کیفیت زندگی» استفاده شود. مزایای جراحی برای اختلالات جمجمه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

اصلاح نقص‌های جمجمه: جراحی اختلالات جمجمه می‌تواند بهبودی در شکل و ساختار جمجمه فراهم کند، که این بهبودها می‌تواند تاثیر مثبتی بر ظاهر و عملکرد آن داشته باشد.

بهبود عملکرد: برخی از اختلالات جمجمه ممکن است باعث محدودیت در عملکرد مغز، دید، شنوایی و دیگر سیستم‌های بدن شود، جراحی می‌تواند این محدودیت‌ها را کاهش دهد یا از بین ببرد.

کاهش عوارض فیزیکی و روانی: برخی از اختلالات جمجمه می‌توانند منجر به عوارض فیزیکی نظیر سردرد، دردهای مفصلی،  اختلالات دید و شنوایی و همچنین عوارض روانی مانند استرس و اضطراب شوند، جراحی می‌تواند این عوارض را بهبود بخشد.

افزایش اعتماد به نفس: بهبود شکل ظاهری جمجمه ممکن است باعث افزایش اعتماد به نفس و رضایت از ظاهر شخصیت شود.

پیشرفت در کیفیت زندگی: با بهبود عملکرد و کاهش عوارض، افراد ممکن است توانایی انجام فعالیت‌های روزمره خود را افزایش داده و بهبود کیفیت زندگی خود را تجربه کنند.

بیشتر بخوانید: جراحی قاعده جمجمه

عوارض جراحی اختلالات جمجمه و صورت

جراحی اختلالات یا بدشکلی‌های جمجمه یک روش پیچیده و ظریف است که شامل تغییر شکل و اندازه استخوان‌های جمجمه یا استفاده از ایمپلنت برای اصلاح ناهنجاری‌ها می‌شود. مانند هر جراحی دیگری، جراحی تغییر شکل جمجمه نیز دارای برخی خطرات بالقوه است، مانند:

واکنش آلرژیک به بیهوشی: برخی افراد ممکن است به مواد بیهوشی آلرژی داشته باشند.

خونریزی در مغز یا ناحیه زخم: بروز خونریز در زخم‌ها از عوارض اکثر جراحی‌ها است در جراحی تغییر شکل جمجمه نیز ممکن است خونریزی رخ دهد.

تشکیل هماتوم: یکی دیگر از عوارض این جراحی جمع شدن خون در زیر پوست یا در جمجمه است.

عفونت: عفونت یکی دیگر از عوارض این جراحی است که در اثر عدم رعایت صحیح مراقبت‌های بعد از عمل اتفاق می‌افتد.

تورم یا ادم در ناحیه مغز: تورم بعد از جراحی بسیار شایع است اما بعد از چند روز رفع می‌شود.

کما یا از دست دادن هوشیاری: اگر جراح ماهر و با تجربه جراحی را انجام دهد این عارضه بعد از جراحی بسیار نادر است.

تشنج یا سکته مغزی: عمل تغییر شکل جمجمه یک جراحی حساس و پیچیده است و نیاز به جراحی حاذق و حرفه ای دارد تا عارضه ای نظیر تشنج یا سکته مغزی بزور نکند.

تشکیل اسکار یا آلوپسی (ریزش مو): در ناحیه ای که برش ها انجام می گیرد ممکن است احتمال ریزش موی جزئی وجود داشته باشد. 

خطرات جراحی تغییر شکل جمجمه

خطرات جراحی تغییر شکل جمجمه ممکن است بسته به نوع و میزان تغییر شکل، سن و سلامت بیمار، تکنیک جراحی و مواد مورد استفاده و مهارت و تجربه جراح متفاوت باشد. بنابراین، مهم است که قبل از تصمیم گیری برای انجام این جراحی، در مورد خطرات و مزایای جراحی تغییر شکل جمجمه با جراح خود صحبت کنید.

مراقبت های بعد از جراحی اختلالات جمجمه

بیماران ممکن است همان روز پس از جراحی  تغییر شکل جمجمه به خانه بروند یا یک شب را در بیمارستان بگذرانند. یک بانداژ بالای سر برای هفته اول پس از جراحی در محل نگه داشته می‌شود. نوبت‌های بازبینی یک هفته، شش هفته، سه ماه و شش ماه پس از جراحی است. توصیه می‌شود تا دو هفته اول پس از جراحی از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید. یک سند جامع مراقبت های بعد از آن برای هر بیمار تحت عمل جراحی تغییر شکل جمجمه ارائه می شود.

بیشتر بخوانید: بهترین جراح قاعده جمجمه

آمادگی برای جراحی تغییر شکل جمجمه

• اولین قدم در جراحی تغییر شکل جمجمه، مشاوره اولیه و حضوری با جراح است. اما برای بیماران خارج از شهر، مشاوره می تواند مجازی باشد. 
• مرحله بعدی انجام تست‌های لازمه مانند: سی تی اسکن است. 
• مرحله سوم: دریافت نتیجه اسکن و ارائه آن به جراحی متخصص برای ساخت ایمپلنت‌های جمجمه است.
• مرحله چهارم انجام های لازم به منظوری بررسی سلامت بیمار و صدور مجوز جراحی است.
• مرحله پنجم: رعایت برخی ممنوعیت ها و محدودیت‌ها پیش از جراحی است مانند: خودداری از مصرف سیگار حداقل تا ۶ هفته قبل از جراحی است.

سوالات متداول

نتیجه گیری

تصمیم در مورد نیاز به جراحی و نوع جراحی توسط پزشک متخصص اتخاذ می شود  و باید با توجه به شرایط شخصی، مزایا و معایب و همچنین میزان ریسک و پیش‌بینی نتایج آن توجه شود. جراحی اختلالات جمجمه در بسیاری از موارد می‌تواند بهبودی مهمی در ظاهر و عملکرد جمجمه و همچنین کیفیت زندگی فردی فراهم کند. با انتخاب جراح مناسب افراد می‌توانند از نتایج موفقیت‌آمیز این جراحی بهره‌مند شوند.