جراحی تیروئید برای چه مشکلاتی تجویز می‌شود؟

جراحی تیروئید یک روش درمانی است که در مواردی که مشکلاتی در تیروئید به وجود آید، اجرا می‌شود. تیروئید یکی از غدد درون ریز کوچک و پروانه‌ای شکل است که درست بالای نای و در قسمت پایین حنجره قرار گرفته است و نقش مهمی در کنترل متابولیسم و سطح انرژی در بدن دارد. جراحی تیروئید به عنوان راه حل درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد در این مقاله دلایل انجام این جراحی و هر آنچه که باید در خصوص آن بدانید را بیان خواهیم کرد.

دلایل انجام جراحی تیروئید

مهمترین دلیل انجام جراحی تیروئید وجود تومور در غده تیروئید است. بیشتر تومورها در این ناحیه خوش خیم هستند، اما برخی از این تومورها می‌توانند سرطانی یا زمینه ساز سرطانی باشند. این تومورها حتی اگر خوش خیم باشند اما بیش از اندازه بزرگ شوند گلو را مسدود می کنند. در ادامه برخی از دلایل شایع انجام جراحی تیروئید را معرفی خواهیم کرد:

بیشتر بخوانید: سرطان تیروئید

تومورها

در مواردی که توده‌های کوچک در تیروئید وجود داشته باشد و احتمال بدخیمی نباشند جراحی به عنوان یک راه حل انتخابی انجام می‌شود.

توده‌های بدخیم

در صورت تشخیص سرطان تیروئید یا وجود توده‌های بدخیم در تیروئید، جراحی برای از بین بردن آنها و در برخی موارد حتی برداشتن کامل تیروئید به عنوان بخشی از درمان اجرا می‌شود.

پرکاری تیروئید

در مواردی که تیروئید بیش از حد هورمون تولید کند(اصطلاحا به آن پرکاری تیروئید گویند) و درمان‌های دارویی یا درمان‌های دیگر کارآمد نباشد، جراحی تیروئید ممکن است به عنوان گزینه نهایی پیشنهاد شود.

تشخیص دقیق توده‌های سرطانی

در برخی موارد، آزمایشات تشخیصی یا تصویربرداری ممکن است اطلاعات کافی از توده‌های خوش‌خیم یا بدخیم فراهم کنند. جراحی می‌تواند به عنوان یک وسیله برای تشخیص دقیق‌تر و برداشتن نمونه‌های بافت جهت آزمایش بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.

بیشتر بخوانید: جراحی عود تومور پاروتید

کم کاری تیروئید

در مواردی که تیروئید به میزان کمی هورمون تولید کند و درمان‌های دارویی موثر نباشد، انجام جراحی ممکن است برای برداشتن یک قسمت یا کل تیروئید در نظر گرفته شود.

انواع روش‌های جراحی تیروئید

جراحی تیروئید با تکنیک‌ها و روش‌های مختلفی انجام می‌شود. استفاده از هر کدام از این روش‌ها با توجه به تشخیص و صلاحدید پزشک انتخاب می‌شود این روش‌ها عبارتند از: 

تیروئیدکتومی معمولی

طی این روش جراحی، برای دسترسی مستقیم به غده تیروئید در مرکز گردن یک برشی چند سانتی متری ایجاد می‌شود. معمولا این روش برای اکثریت افراد کاربرد دارد.

تیروئیدکتومی از راه دهان

طی این روش، برش جراحی در داخل دهان ایجاد می‌شود.

تیروئیدکتومی آندوسکوپی

 در این روش ابزارهای جراحی و یک دوربین کوچک از طریق برش‌های بسیار کوچک در گردن وارد می شوند. جراح از طریق این ابزار و با کمک گرفتن از این دوربین عمل را انجام می‌دهد.

نکات مهم در انجام جراحی تیروئید

یکی از موارد مهم در جراحی تیروئید حفظ عملکرد دو ارگان است علاوه بر این که قسمت توده توسط پزشک خارج می شود، قسمت سالم غده تیروئید که عملکرد طبیعی دارد و موجب تولید هورمون می‌شود باید جایگزین گردد. دو ارگان در مجاورت این غده وجود دارد که حفظ آن اهمیت ویژه ای دارد که یکی از آنها حنجره است که دو عصب راجعه حنجره به آن گفته می شود که راجعه حنجره از دو طرف می‌آید و حرکت تارهای صوتی را ایجاد می‌کند و در ابتدا باید این عصب را پیدا کرده و تا زمان ورود به حنجره باید آن را دنبال کرد تا مشکلی برای آن به وجود نیایید. دیگری غده پار تیروئید یا غده‌ای که کلسیم بدن را تنظیم می‌کند اهمیت دارد و از آن چهارتایی که وجود دارد باید بتوان حداقل یک تا دو مورد آن را حفظ کنیم تا اینکه فرد از نظر متابولیسم کلسیم هم دچار مشکل نشود.

بیشتر بخوانید: جراحی قاعده جمجمه

آمادگی پیش از جراحی تیروئید

آمادگی پیش از جراحی تیروئید از اهمیت زیادی برخوردار است و شامل مراحل و نکات مختلفی است که برای موفقیت و بهبود بهتر پس از عمل ضروری هستند. در ادامه به برخی از نکات آمادگی پیش از جراحی تیروئید اشاره شده است:

مشاوره با پزشک

ملاقات با جراح تیروئید و بررسی دقیق وضعیت شما از اهمیت بسزایی برخوردار است. پزشک درباره روند جراحی، انتظارات پس از جراحی و هرگونه خطرات احتمالی توضیحاتی ارائه خواهد داد.

آزمایشات قبل از جراحی

قبل از جراحی، پزشک ممکن است آزمایشات خون، تصویربرداری و سایر آزمایشات تشخیصی را تجویز کند تا اطلاعات دقیقی در مورد وضعیت تیروئید و سلامت عمومی شما کسب کند..

توقف داروها

اگر داروهای خاصی مصرف می‌کنید، پزشک شما ممکن است، توقف یا تنظیم دوباره آنها را تجویز کند. این امر شامل داروهایی مثل آنتی‌هورمون‌ها یا خود هورمون‌های تیروئید می‌شود.

رژیم غذایی و تغذیه سالم

رژیم غذایی سالم و متنوع در دوران پیش از جراحی می‌تواند به بهبود سریع‌تر و بهتر پس از جراحی کمک کند. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین و مواد معدنی مهم است.

مشاوره روان‌شناختی

برخی افراد ممکن است قبل از جراحی یا در طول آن با اضطراب یا استرس مواجه شوند. در صورت لزوم، مشاوره روان‌شناختی می‌تواند به شما کمک کند تا با این احساسات مقابله کنید.

عوارض و مراقبت‌های بعد از جراحی تیروئید

جراحی تیروئید علاوه بر مزایا درمانی بسیاری که دارد ممکن است برای فرد برخی عوارض ایجاد کند در ادامه به برخی از مراقبت‌های بعد از جراحی اشاره خواهیم کرد که در بهبود عوارض کمک کننده هستند:

گردن درد

احتمالاً در جایی که برش ایجاد شده است، درد یا ناراحتی احساس خواهید کرد. برای مدیریت این درد داروهای مسکن تجویز می‌شود. موقعیتی که برای جراحی در آن قرار می گیرید گاهی اوقات می تواند باعث سفت شدن گردن و پشت شما شود. ماساژ گردن و فیزیوتراپی ممکن است به شل شدن عضلات گردن شما کمک کند. همچنین می‌توانید از یک بالش مثلثی شکل برای حمایت از گردن خود پس از جراحی استفاده کنید و یا داروی مسکن درخواست کنید.

درد و تغییر صدا

گاهی اوقات جراحی تیروئید بر اعصاب حنجره تأثیر می گذارد که می تواند صدای را خشن یا ضعیف کند. این عارضه موقتی است و با گذشت زمان بهبود پیدا می کند اما گاهی اوقات دائمی است.

خوردن و نوشیدن

اکثر افراد ظرف چند ساعت پس از عمل می توانند خوردن و آشامیدن را آغاز می‌کنند. برای کمک به بهبودی بدن خود پس از جراحی، باید به خوبی تغذیه شوید. سعی کنید مقدار کمی غذای سالم و مغذی بخورید.

بلعیدن دردناک

قورت دادن برای چند روز برای شما دردناک خواهد بود. سعی کنید غذاهای نرمی بخورید که به راحتی بلعیده می شوند. بلع ممکن است برای چند ماه سخت باشد، اما معمولاً به تدریج بهبود می یابد.

زخم

شما یک اسکار افقی روی گردن خود در بالای استخوان ترقوه خواهید داشت. در بیشتر موارد، اسکار حدود ۵ تا ۷ سانتی متر طول دارد و اغلب در یک چین طبیعی پوست است. در ابتدا، این اسکار قرمز به نظر می رسد، اما باید محو شود و با گذشت زمان کمتر دیده شود. پزشک ممکن است استفاده از نوار مخصوص روی جای زخم را برای کمک به بهبودی توصیه کند. این ناحیه را مرطوب نگه دارید تا به مرور زمان اسکار محو شود. از داروساز یا پزشک خود بخواهید کرم مناسب را به شما توصیه کند.

سطوح فعالیت

اکثر افراد در عرض یک هفته به فعالیت‌های معمول خود باز می گردند، اما برخی از افراد به زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارند. به احتمال زیاد باید تا چند هفته پس از جراحی از بلند کردن اجسام سنگین، ورزش های شدید (مانند دویدن) و چرخاندن سریع گردن خودداری کنید.

تغییرات خلق و خو

تغییرات در سطح هورمون ممکن است بر خلق و خوی شما تأثیر بگذارد. اگر احساس اضطراب یا حملات پانیک دارید، به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید زیرا ممکن است داروهایی را برای کمک به شما توصیه کنند. برخی از افراد تکنیک های مدیتیشن یا آرامش را مفید می دانند.

سطوح پایین کلسیم

اگر جراحی غدد پاراتیروئید را تحت تأثیر قرار دهد ممکن است سطح کلسیم خون شما پایین باشد (هیپوکلسمی). این ممکن است باعث سردرد و سوزن سوزن شدن دست ها، پاها و لب ها و همچنین گرفتگی عضلات شود. پزشک آزمایش ‌های خونی برای بررسی سطح کلسیم انجام می‌دهد و ممکن است تا زمان بهبودی غدد پاراتیروئید، ویتامین D و یا مکمل‌های کلسیم برای شما تجویز شود. اگر غدد پاراتیروئید بهبود نیافتند، ویتامین D و یا مکمل های کلسیم باید به طور دائم مصرف شوند. مکمل های کلسیم باید حداقل دو ساعت بعد از قرص های جایگزین هورمون تیروئید مصرف شوند.

سوالات متداول

نتیجه گیری

جراحی تیروئید در موارد مختلفی مانند توده‌های بدخیم، تیروئیدهای پرکار یا مشکلات دیگر تیروئید اجرا می‌شود و با مزایای زیادی همراه باشد. اما بهتر است پیش از  تصمیم به انجام جراحی تیروئید، با یک پزشک یا جراح تیروئید مشورت کرده و به دقت تشخیص و پیشنهادات درمان را مطالعه کنید.